نمی دانم چند نفر از شما که این نوشته را می خوانید اواسط دهه 70 را به یاد می آورید . آن روزها از این همه رنگ و تنوع در لباس و آرایش خبری نبود . زنها مانتوهای بلند و گشاد و اپُل دار می پوشیدند با روسری های ساده و تک رنگ ، همه آرایش هم در ماتیک و خط چشم خلاصه می شد . برای مردها هم پوشیدن شلوارهای خمره ای و گذاشتن پشت مو همه مد بود .
به جرات می توان گفت آنچه که امروز وضعیت آرمانی حجاب در جامعه نامیده می شود در آن دوران وجود داشت و هیچ یک از مظاهر بد حجابی امروز آن دوران وجود نداشت اما ...
پنج شنبه های آن دوران و آن مینی بوس های کنار میدانها را یادم نمی رود . از زنانی که به زور داخل آن مینی بوسها برده می شدند ، از دختر پسرانی که از ترس مامور از هم فاصله می گرفتند ، از دستهایی که با دیدن گشت به سوی روسری میرفت و یا صدای ضبط ماشین را کم می کرد تا دلتان بخواهد در سر من -که آن موقع دانش آموز بودم- خاطره ها مانده . حال سوال اینجاست که آیا مساله جماعت مذهبی حجاب و پوشش است؟ آیا با چادری شدن همه خانم های ایرانی مشکلات رفع می شود؟ آیا دیگر اعتراض و بگیر و ببندی نیست؟
به نظرم تاریخ عکس این روند را نشان داده . مساله به هیچ عنوان پوشش نیست ، که اگر بود در دهه های 60 و نیمه 70 مشکلی وجود نداشت . به عکس ، مشکل آنجاست که عده ای تفاوت ها را به نمایش می گذارند و نظم سنتی را به چالش می کشند . یک خانم بد حجاب (اینجا صحبت من ناظر به کلیات است و در نتیجه با نوعی تقلیل گرایی همراه است ، پس در صدد نیستم که روایتی همه جانبه و عام ارائه کنم) پیامی برای سنت دارد : "تو دیگه قدرت گذشته را نداری" و این است که نمایندگان سنت را بر می آشوبد و به خیابان می کشد . فرد سنتی در حال از دست دادن جایگاه پیشین خود است و دیگر مرکز توجه نیست ، ارزشهایش ارزشهای همگانی نیستند ، پس پیروی صرف او از آن ارزشها امتیازی برایش نیست ، پس باید به نظمی که در صدد حذفش برآمده بشورد اما آیا می تواند از دریچه نقد گوناگونی وارد شود؟ مسلما خیر .
سنتی می داند که در برابر تنوع و آزادی فردی مدرنیته راه به جایی نمی برد ، پس مشکل را در صورتی جدید طرح می کند . به عبارتی مشکلی موهوم و همگانی را طرح می کند و به بهانه مبارزه با آن از عوامل مختل کننده جایگاهش انتقام می گیرد . پس می توان در آینده انتظار داشت که حتی اگر همه خانم ها چادری شدند هم پلیسی وجود داشته باشد تا اعمال و حرکات آنها را کنترل کند تا مبادا جلوه ای از نقد سنت در آن فرصت بروز یابد .
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر